Harry had aangekondigd 's ochtends al om 6 uur op de stoep te staan. Een bezoekje aan de waterval in de prille ochtend stond op het programma. Batu is een veel rustiger en schonere stad dan Malang en Surabaya, het had iets speciaals om door de nog slaperige en ontwakende stad te rijden. Net buiten de stad waar je gelijk de wilde natuur in rijdt, bevindt zich op een helling van de bergen, een soort natuurpark.

Ook hier een serene rust. Het pad volgend kwamen we uit bij een enorm hoge waterval van tientallen meters hoog, het geruis was al van ver te horen. Naar zeggen zou in deze diepte tussen twee steile bergwanden, een prins van het volk van de Madjapahid, zijn heil hebben gezocht - op de vlucht uit de plaats die we eerder in Trawulan hebben bezocht. Hij zou aan de basis hebben gestaan van de verspreiding van het hindoeïsme op Bali.

Vervolgens naar Malang. Harry wilde ons een buurt in die stad laten zien, die een gedaanteverwisselimg had ondergaan. Een armoedige achterbuurt was er opgeknapt, en hoe! Vlak voor een loeidrukke T-splitsing zette hij z'n auto aan de kant. Schuin oversteken tussen het drukke verkeer door en de brug over. De drukke brug bood aan weerskanten uitzicht op de voormalige achterbuurt, een rivier stroomde er tussendoor.

Alle maar dan ook alle piepkleine huisjes, kriskras door elkaar gebouwd, waren in de meest bonte kleuren geverfd. Van top tot teen. Ook de straten, trapjes en gangetjes ertussendoor: één vrolijk gekleurd geheel. Het ene steegje opgetuigd met bontgekleurde ballen, het andere met opgehangen parapluutjes en echt mooie muurschilderingen.

Werkelijk bij iedere stap val je om van verbazing en verwondering. En overal vriendelijke en opmerkelijk opgeruimde mensen. Zo ook alle steegjes, maar dan letterlijk. Door er alleen al doorheen te lopen wordt je helemaal vrolijk. En dat zal de verf-leverancier ongetwijfeld ook zijn: ieder half jaar wordt alles gecontroleerd en waar nodig van een verse lik verf voorzien. Om door de wijk te kunnen wandelen, betaal je een kleine bijdrage. Hierdoor hebben de mensen een klein beetje inkomsten. Het is een bijzondere manier geweest die Malang heeft gebruikt om de eerdere sloppenwijk aan te pakken. Alle oorspronkelijke bewoners hebben er kunnen blijven, de criminaliteit is er verdwenen en men is trots op de eigen wijk. En dat was te zien!

Op weg naar het vliegveld hebben we nog een tussenstop gemaakt bij een gebied dat we 6 jaar geleden ook al hebben gezien, althans we zijn er destijds omheen gereden. Dit keer een nader kijkje genomen bij Wilajah Porong. Een enorm groot gebied waar in 2006 het boren naar olie flink is misgegaan. Zoek er maar eens naar, op Google Maps. Het is vanuit de ruimte zelfs te zien!

De boorput is oncontroleerbaar gaan spuiten en heeft het omringende gebied overspoeld met een mengsel van hete modder en olie. De nationale oliemaatschappij heeft het geld en/of de middelen niet om het probleem op te lossen. Of hier gewoon geen zin in, het lijkt de overheid ook niet veel uit te maken. Inmiddels zijn er 16 dorpen ontruimd, alle fabrieken, huizen, scholen en landbouwgrond zijn verloren gegaan. Dorpen met inwoneraantallen van tot zo'n 3000 mensen. Tel maar uit, dat moet een volksverhuizing zijn geweest. Tot op de dag van vandaag blijft er een mengsel van olie modder en stoom vrijkomen.

De overheid heeft rond het enorme gebied een twaalf meter hoge dam opgeworpen om de boel letterlijk in te dammen, en het peil blijft maar stijgen. Als noodgreep wordt nu veel vervuild slib geloosd in de nabijgelegen rivier, die als gevolg nu ook helemaal dood is. Langs een drukke doorgaande weg heeft een aantal gedupeerde mensen een improvisorisch uitkijkpunt gemaakt dat op het overstroomde gebied uitkijkt. Na het oversteken van de spoorlijn die pal onder de dijk langsloopt, zijn we naar boven geklauterd. Nog niet halverwege was de zware lucht van met olie doordrenkte modder al duidelijk te ruiken. Eenmaal bovenaan, was het uitzicht ontgoochelend. Zover als het oog reikt is er één uitgestrekte, grijze desolate vlakte van niets dan slik. De continue harde wind die over de vlakte raast, maakt stofwolken van het stuifzand. Op de dijk eromheen rijden grote vrachtwagens die meer zand aanvoeren om de dijk te versterken, van binnenuit, en ook op hun beurt enorme stofwolken opwerpen.

Temidden van dit alles een drietal mannen met brommertjes, die omstandig vertellen dat hun huis daar ergens ooit gestaan heeft, maar verzwolgen door de alsmaar hoger wordende modderbrij. Heel in de verte ineens een grote stoomwolk. Dat is de gewraakte bron, inmiddels zou het gat al meer dan tien meter diep zijn en onophoudelijk hete stoom en olie uitstoten. De mannen verkopen dvd's die de geschiedenis van dit gebied vertellen. Ze zijn huis en haard verloren, hebben geen werk meer en hebben op last van de overheid naar zo'n tien kikometer verderop moeten verhuizen. Diegenen die nog in het gebied wonen, doen dit illegaal of zijn nog in een juridische strijd verwikkeld met de overheid omdat de uitkoopprijs veel te laag is. Het is werkelijk in en in triest. De overheid doet er zoveel mogelijk het zwijgen toe. Het is op z'n zachtst gezegd verbazingwekkend dat er nationaal en internationaal maar weinig of geen aandacht voor is.

Na al deze ellende hebben we een restaurant opgezocht dat nog wél, ondanks de Ramadan, open was. Weer heerlijk gegeten en alvast een voorzetje genomen op een evenueel volgend bezoek. Wie weet, opnieuw over een jaar of vijf, zes. Zien we elkaar dan opnieuw; hoe zal de stand van zaken dan zijn? Voorlopig zal Harry door blijven werken aan het uitbreiden van zijn netwerk hier. Hij zou het mooi vinden als hij met zoveel chauffeurs kan werken, dat het zelf rijden niet meer nodig is. Mooi om te zien hoeveel kansen hij ziet: wijs geworden van de mogelijkheden om ook online te boeken en via de supermarkt je vlucht te betalen (dit was ook voor Harry geheel nieuw), was er maar één van. Hij had snel gezien dat via die weg ook extra korting kan worden toegepast, waar hij gelijk weer marge voor zichzelf in zag. Leuk om te horen dat hij ons als heel goede vrienden ziet en minder als klant. Met ons is het destijds allemaal begonnen en ook Harry kan zich nog heel veel gekke dingen herinneren van toen. Hij moest zes jaar geleden erg zijn best doen om ons op tijd op het vliegtuig te krijgen naar Bali. Ja ook toen een heel gedoe om het vliegtuig. We hebben er tijdens de maaltijd smakelijk om gelachen.
Het afscheid op het vliegveld was warm en hartelijk. We vallen nu weer terug op het af en toe van elkaar vernemen via internet, met name Facebook. De komende tijd zullen er nog heel wat foto's over en weer gaan, en dat is plechtig beloofd.

Nu op naar Denpasar. Daarna zien we wel verder.